| ภาพที่ ๔ : พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดง ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ซึ่งเป็นพระปฐมเทศนาแก่ปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน |
พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จจาริกไปโดยลำดับ ถึงอิสิปตนมฤคทายวัน กรุงพาราณสี เสด็จเข้าไปยังสำนักปัญจวัคคีย์ ปัญจวัคคีย์เห็นพระตถาคตเสด็จมาแต่ไกล ได้นัดหมายกันและกันว่าท่านทั้งหลาย พระสมณโคดมนี้เป็นผู้คลายความเพียร เวียนมาเพื่อความเป็นคนมักมากในปัจจัย มีร่างกายสมบูรณ์ มีอินทรีย์ผ่องใส มีวรรณะดุจทองกำลังเสด็จมา พวกเราไม่พึงอภิวาท ไม่พึงลุกขึ้นต้อนรับ ไม่พึงรับบาตร แต่พระองค์ประสูติในตระกูลใหญ่ เราสมควรจัดวางอาสนะไว้ เมื่อพระองค์ทรงปรารถนาก็จะประทับนั่ง
ครั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จไปถึง ปัญจวัคคีย์กลับไม่ตั้งอยู่ในกติกาของตน ต่างลุกขึ้นต้อนรับ รูปหนึ่งรับบาตร รูปหนึ่งปูอาสนะ รูปหนึ่งจัดหาน้ำล้างพระบาท รูปหนึ่งจัดตั้งตั่งรองพระบาท รูปหนึ่งนำผ้าเช็ดพระบาทเข้าไปถวาย พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับนั่งบนอาสนะแล้ว ทรงยังปัญจวัคคีย์ให้ทราบถึงการตรัสรู้ของพระองค์
พระพุทธองค์ตรัสกับปัญจวัคคีย์ว่า พวกเธอทั้งหลาย บัดนี้เราได้บรรลุอมตธรรมแล้ว เราจะแสดงธรรมนั้นแก่พวกเธอ เมื่อปฏิบัติตามที่เราสั่งสอนแล้ว ไม่นานเท่าใด จักทำให้แจ้งซึ่งคุณอันยอดเยี่ยม อันเป็นที่สุดแห่งพรหมจรรย์ ที่กุลบุตรทั้งหลายออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตต้องการ ด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตนเองในปัจจุบัน
ปัญจวัคคีย์ทูลว่า แม้ด้วยจริยา แม้ด้วยปฏิปทา และทุกรกิริยานั้นพระองค์ก็ยังไม่ได้บรรลุธรรม อันเป็นความรู้ความเห็นอย่างประเสริฐ บัดนี้พระองค์คลายความเพียร เวียนมาเป็นคนมักมาก ไฉนจักบรรลุธรรมนั้นได้
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ตถาคตมิได้คลายความเพียร เวียนมาเป็นคนมักมาก ตถาคตเป็นอรหันต์ ตรัสรู้ด้วยปัญญาของตนเองโดยชอบ หากพวกเธอสนใจและปฏิบัติตามธรรมที่ตถาคตจะแสดง ไม่นานเท่าใด ก็จักทำให้แจ้งถึงคุณอันยอดเยี่ยม อันเป็นที่สุดแห่งพรหมจรรย์ได้
แม้ครั้งที่สอง……………ฯลฯ……………….
แม้ครั้งที่สาม ปัญจวัคคีย์ก็ยังได้ทูลค้าน พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสย้ำอีกว่า พวกเธอทั้งหลาย ตถาคตมิได้คลายความเพียร เวียนมาเป็นคนมักมาก ตถาคตเป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้ด้วยปัญญาของตนเองโดยชอบ บัดนี้ตถาคตได้บรรลุอมตธรรมแล้ว หากพวกเธอปฏิบัติตามธรรมที่ตถาคตแสดง ไม่นานเท่าใดก็จักทำให้แจ้งถึงคุณอันยอดเยี่ยม อันเป็นที่สุดแห่งพรหมจรรย์ที่กุลบุตรทั้งหลายออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตต้องการ ด้วยปัญญาอันยิ่งของตนเอง
พระบรมศาสดาทรงยืนยันการบรรลุอมตธรรมแล้ว จึงตรัสถามเหล่าปัญจวัคคีย์ว่า ตลอดเวลา ๖ ปีที่อยู่ร่วมกันมา ตถาคตเคยกล่าวคำว่า ตรัสรู้ ให้พวกเธอได้รับฟังบ้างหรือไม่
ปัญจวัคคีย์กราบทูลว่า ถ้อยคำเช่นนี้พวกข้าพระองค์ไม่เคยได้ฟังมาก่อนเลย พระเจ้าข้า บัดนี้เหล่าข้าพระองค์แน่ใจว่า พระองค์ได้บรรลุอมตธรรมแล้วโดยแท้ ขอพระองค์ได้โปรดแสดงอมตธรรมนั้น แก่เหล่าข้าพระองค์ด้วยเถิด
พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงชี้แจงให้ปัญจวัคคีย์ยินยอมได้แล้ว ปัญจวัคคีย์ได้ยอมเชื่อฟังพระผู้มีพระภาคเจ้า ต่างตั้งจิตสดับฟังเพื่อความรู้ยิ่ง
เรียบเรียงจากหนังสือ พระพุทธประวัติ โดย สุรีย์ มีผลกิจ
| กลับไปที่ภาพชุดที ๓ |
