| พระโพธิสัตว์ทรงเข้าศึกษาในสำนักอาฬารดาบส แลอุทกดาบส จนสำเร็จสมาบัติ ๘ |
ภายหลังเสด็จออกผนวชพระพุทธองค์ได้เสด็จต่อไปยังเมืองพาราณสี เข้าศึกษาในสำนักอาฬารดาบส กาลามโคตร ซึ่งมีชื่อเสียงอยู่ในขณะนั้นเพื่อทรงศึกษาเล่าเรียนหาหนทางตรัสรู้
สำนักอาฬารดาบสกาลามโคตร เป็นสำนักที่มีผู้มีความรู้สูงในทางจิต ทางฌาน ทางภาวนา เมื่อพระองค์เรียนจบความรู้ของอาจารย์จนอาจารย์ยกย่องว่า พระองค์ทรงเก่งกว่าใครๆ ทรงเรียนจบได้ถึงขั้นอากิญจัญญายตนะณานสมาบัติ เห็นว่าไม่ใช่ทางตรัสรู้ จึงเสด็จต่อไปยังสำนักของท่านอุทกดาบสรามบุตร (ซึ่งเป็นสำนักที่ให้ความรู้สูงกว่าอาฬารดาบส) ได้สำเร็จสมาบัติ ๘ เนวสัญญานาสัญญายตนะขั้นสูงสุดของสำนัก ซึ่งก็ไม่ทรงเห็นว่าจะเป็นทางตรัสรู้ (เพราะขณะเข้าฌานอยู่นั้นไม่มีทุกข์ก็จริง แต่เมื่ออกจากฌานแล้วจิตใจก็เหมือนคนธรรมดา) ยังไม่พอพระทัยในสมาบัติภาวนานั้น มีประสงค์จะกระทำมหาปธาน (ความเพียรใหญ่) จึงเสด็จจาริกต่อไปอีกหลายแคว้นหลายตำบลในรัฐมคธขณะนั้น จนในที่สุดเสด็จมาถึงอุรุเวลาเสนานิคม เริ่มบำเพ็ญเพียรเพื่อแสวงหาโมกขธรรมด้วยการทรมานตนเองตามความเชื่อถือแต่เดิม ทรงตัดอาหารเสียโดยประการทั้งปวง ฝ่ายเทวดาก็นำทิพยโอชะใส่เข้าไปในเมล็ดข้าวที่พระโพธิสัตว์เสวย
บรรพชิต ๔ รูป ผู้เป็นบุตรของพราหมณ์ผู้ทำนายพระมหาปุริสลักษณะ และพราหมณ์โกณฑัญญะที่บวชคอยอยู่ก่อน พากันเที่ยวภิกขาจารไปในคาม นิคม และราชธานี ได้มาพบพระโพธิสัตว์ ณ ตำบลอุรุเวลานั้น พากันอุปัฏฐากพระโพธิสัตว์ผู้เริ่มตั้งความเพียรตลอดเวลา ๖ ปี ด้วยหวังใจว่าหากพระโพธิสัตว์จักตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า เราจักได้เป็นผู้อยู่ในสำนักของพระโพธิสัตว์นั้น ตามคำสั่งของพราหมณ์ผู้เป็นบิดา
ครั้งนั้น พระวรกายของพระโพธิสัตว์แม้จะมีพระฉวีดุจทอง ก็กลับเศร้าหมองและดำคล้ำไป ถึงความซูบผอม เพราะมิได้เสวยพระกระยาหาร พระมหาปุริสลักษณะ ๓๒ ก็ถูกปกปิดไม่ปรากฏ ในกาลบางคราวเมื่อทรงเพ่ง อานาปานกฌาน คือลมหายใจเข้าออก ถูกเวทนากล้าครอบงำ ก็ถึงกับสลบล้มลงในที่สุดแห่งที่จงกรม
พระโพธิสัตว์ทรงทำทุกรกิริยาอยู่ ๖ ปี ถึงที่สุดแห่งการบำเพ็ญ มีพระดำริว่า ชื่อว่าการทำทุกรกิริยานี้ไม่ใช่ทางแห่งพระโพธิญาณแน่นอน จึงมีพระประสงค์จะเสวยภัตตาหารเช่นเดิม เสด็จเข้าไปบิณฑบาตยังคามนิคม เมื่อได้เสวยพระกระยาหารแล้ว พระมหาปุริสลักษณะ ๓๒ ประการของพระโพธิสัตว์ก็กลับเป็นปกติ พระวรกายมีพระฉวีดุจทองเช่นเดิม
ขณะนั้น ปัญจวัคคีย์ผู้อุปัฏฐากพระองค์ คิดว่า พระโพธิสัตว์นี้แม้จะทำทุกรกิริยาอยู่ถึง ๖ ปี ก็ยังไม่อาจตรัสรู้ พระสัพพัญญุตญาณ ได้ แต่บัดนี้ กลับเที่ยวบิณฑบาตไปในคาม นิคมบริโภคอาหารหยาบเช่นมนุษย์ทั่วไป จักตรัสรู้ได้อย่างไร พระโพธิสัตว์นี้คลายความเพียรเวียนมาเป็นคนมักมากเสียแล้ว พวกเราจักได้ประโยชน์อะไรด้วยการอุปัฏฐากพระองค์ จึงพากันละพระโพธิสัตว์ ถือเอาบริขารของตน ๆ เดินทางไปยัง อิสิปตนมฤคทายวัน กรุงพาราณสี
เรียบเรียงจากหนังสือ พระพุทธประวัติ โดย สุรีย์ มีผลกิจ
| กลับไปที่ภาพชุดที่ ๒ |
